Vijf grafieken die de marktvolatiliteit in perspectief plaatsen

De tarieven van president Trump zetten de volatiliteit van de markt opnieuw in de schijnwerpers.

Toen de VS op 2 april importheffingen aankondigde voor vrijwel al zijn handelspartners daalde de S&P 500 Index kortstondig richting het niveau van een bearmarkt. Dit wijst op vergaande economisch pessimisme op het moment dat aandelen 20% of meer dalen ten opzichte van hun piek en is een uitzonderlijk signaal. Toen op 9 april een pauze van 90 dagen in de zogenaamde wederzijdse tarieven werd afgekondigd, schoot de S&P 9,5% omhoog om een dag later weer 3,5% te dalen.

Ook de Amerikaanse Treasury-markt werd geraakt door de tarieven, wat mogelijk verklaart waarom Trump een aantal invoerheffingen opschortte. Het rendement op de 10-jaars Treasury, een belangrijke pijler van het financiële stelsel wereldwijd, steeg van 4,01% een paar dagen eerder naar 4,34%, een teken van marktturbulentie.

In dit onzekere klimaat kunnen beleggers twijfels hebben over hun beleggingsaanpak. Het is logisch om kalmer water op te zoeken als de markt turbulent is. Maar het is even belangrijk om een stapje terug te doen, het in een context te plaatsen en naar de toekomst te kijken.

De geschiedenis laat zien dat aandelenmarkten zich altijd herstellen van eerdere dalingen, hoewel er geen garantie is dat een neergang leidt tot een opleving. Deze vijf inzichten kunnen beleggers helpen om weer vertrouwen te krijgen en hun focus op de lange termijn te behouden.

1. Zoom uit bij twijfel

Als we terugkijken naar 2018, zien we dat de tarieven van de eerste Trump-regering voor China een handelsoorlog ontketenden die tot paniek op de markten leidde en die net zoals nu het nieuws domineerden. Bovendien hebben twee shutdowns van de Amerikaanse overheid, moeilijke Brexit-onderhandelingen en omstreden tussentijdse verkiezingen het pessimisme in de markt verder aangewakkerd.

Hoe reageerden de aandelen? De vrees voor een handelsoorlog tussen de twee grootste economieën leidde tot een wereldwijde vertraging, waardoor de S&P 500 Index in 2018 met 4,4% daalde en van 20 september tot 24 december van dat jaar maar liefst 19,4% lager stond. Maar de index herstelde zich sterk in 2019, met een stijging van 31,1%, toen er handelsovereenkomsten werden gesloten en de consumentenbestedingen weer aantrokken.

Zal de woelige markt in 2025 plaatsmaken voor rustiger vaarwater in 2026? Dat valt niet te voorspellen, maar de tussentijdse verkiezingen van volgend jaar zouden de focus van de Trump-regering kunnen verleggen naar handelsovereenkomsten en meer algemene zaken waardoor er in plaats van onzekerheid meer optimisme komt over de economie.

2. Markten herstellen zich in de regel snel

Hoewel markten in periodes van verhoogde volatiliteit verraderlijk kunnen zijn, veren ze vaak snel weer terug. Het is zelfs zo dat aandelenmarkten meestal het hoogste rendement behalen na scherpe dalingen. Het gemiddelde 12-maands rendement van de S&P 500 direct na een daling van 15% of meer staat op 52%. Daarom is het vaak het beste om kalm te blijven en om te blijven beleggen.

Hoe vaak leiden marktcorrecties van 10% of meer in de S&P tot aanhoudende bearmarkten? Niet vaak, zo blijkt. Wat wel vaker voorkomt zijn korte periodes met pullbacks van 5% tot 10%. Dat is natuurlijk nooit fijn, maar tussen 1954 en 2024 kwam een daling van 5% gemiddeld twee keer per jaar voor, terwijl er gemiddeld elke 18 maanden een correctie van 10% of meer plaatsvond. En ook al komen dalingen in de loop van het jaar wel vaker voor, het goede nieuws is dat de index in de afgelopen 49 kalenderjaren 37 keer afsloot met een positief rendement.

3. Bearmarkten duren relatief kort

Door op de lange termijn te focussen, kunnen beleggers bearmarkten in perspectief plaatsen. Tussen 1 januari 1950 en 31 december 2024 daalde de S&P 500 11 keer met 20% of meer. En ook al was een daling van de bearmarkt met gemiddeld 33% op jaarbasis dan misschien even slikken, het mislopen van een rendement van gemiddeld 265% van de bullmarkt zou veel erger zijn geweest.

Bearmarkten duren doorgaans ook veel korter dan bullmarkten. De gemiddelde duur van een bearmarkt is 12 maanden. Dat voelt misschien als een eeuwigheid, maar het valt in het niet in vergelijking met de 67 maanden gemiddeld van bullmarkt, wat nog eens aangeeft dat het weinig zinvol is om te proberen om de markt te timen.