Belangrijke informatie

Deze website is uitsluitend bedoeld voor financiële tussenpersonen in België.

 

Als u een individuele belegger bent, klik dan hier, als u een institutionele belegger bent, klik dan hier. Als u informatie zoekt voor een andere locatie, klik dan hier.

 

Door te klikken, verklaart u dat u de informatie over wet- en regelgeving volledig hebt begrepen en hiermee instemt.

MARKTVOLATILITEIT Vijf grafieken die de marktvolatiliteit in perspectief plaatsen

18 april 2025

De tarieven van president Trump zetten de volatiliteit van de markt opnieuw in de schijnwerpers.

 

Toen de VS op 2 april importheffingen aankondigde voor vrijwel al zijn handelspartners daalde de S&P 500 Index kortstondig richting het niveau van een bearmarkt. Dit wijst op vergaande economisch pessimisme op het moment dat aandelen 20% of meer dalen ten opzichte van hun piek en is een uitzonderlijk signaal. Toen op 9 april een pauze van 90 dagen in de zogenaamde wederzijdse tarieven werd afgekondigd, schoot de S&P 9,5% omhoog om een dag later weer 3,5% te dalen.

 

Ook de Amerikaanse Treasury-markt werd geraakt door de tarieven, wat mogelijk verklaart waarom Trump een aantal invoerheffingen opschortte. Het rendement op de 10-jaars Treasury, een belangrijke pijler van het financiële stelsel wereldwijd, steeg van 4,01% een paar dagen eerder naar 4,34%, een teken van marktturbulentie.

 

In dit onzekere klimaat kunnen beleggers twijfels hebben over hun beleggingsaanpak. Het is logisch om kalmer water op te zoeken als de markt turbulent is. Maar het is even belangrijk om een stapje terug te doen, het in een context te plaatsen en naar de toekomst te kijken.

 

De geschiedenis laat zien dat aandelenmarkten zich altijd herstellen van eerdere dalingen, hoewel er geen garantie is dat een neergang leidt tot een opleving. Deze vijf inzichten kunnen beleggers helpen om weer vertrouwen te krijgen en hun focus op de lange termijn te behouden.

 

1. Zoom uit bij twijfel

 

Als we terugkijken naar 2018, zien we dat de tarieven van de eerste Trump-regering voor China een handelsoorlog ontketenden die tot paniek op de markten leidde en die net zoals nu het nieuws domineerden. Bovendien hebben twee shutdowns van de Amerikaanse overheid, moeilijke Brexit-onderhandelingen en omstreden tussentijdse verkiezingen het pessimisme in de markt verder aangewakkerd.

 

Hoe reageerden de aandelen? De vrees voor een handelsoorlog tussen de twee grootste economieën leidde tot een wereldwijde vertraging, waardoor de S&P 500 Index in 2018 met 4,4% daalde en van 20 september tot 24 december van dat jaar maar liefst 19,4% lager stond. Maar de index herstelde zich sterk in 2019, met een stijging van 31,1%, toen er handelsovereenkomsten werden gesloten en de consumentenbestedingen weer aantrokken.

 

Zal de woelige markt in 2025 plaatsmaken voor rustiger vaarwater in 2026? Dat valt niet te voorspellen, maar de tussentijdse verkiezingen van volgend jaar zouden de focus van de Trump-regering kunnen verleggen naar handelsovereenkomsten en meer algemene zaken waardoor er in plaats van onzekerheid meer optimisme komt over de economie.

Tijdens de eerste ambtstermijn van Trump herstelden de markten zich van onzekerheid over de handel

Resultaten uit het verleden zijn niet indicatief voor de toekomst.

Bronnen: Capital Group, Standard & Poor’s. De waarde van een hypothetische belegging in de S&P 500 weerspiegelt het totale rendement van de index van 1 januari 2018 tot 31 december 2019. 

2. Markten herstellen zich in de regel snel

 

Hoewel markten in periodes van verhoogde volatiliteit verraderlijk kunnen zijn, veren ze vaak snel weer terug. Het is zelfs zo dat aandelenmarkten meestal het hoogste rendement behalen na scherpe dalingen. Het gemiddelde 12-maands rendement van de S&P 500 direct na een daling van 15% of meer staat op 52%. Daarom is het vaak het beste om kalm te blijven en om te blijven beleggen.

Aandelenmarkten behalen het hoogste rendement na scherpe dalingen

Resultaten uit het verleden zijn niet indicatief voor de toekomst.

Bronnen: Capital Group, Standard & Poor’s. Elke marktdaling geeft een daling van 15% of meer in waarde aan in de S&P 500 Index, zonder herbelegde dividenden. Per 31 december 2024.

Hoe vaak leiden marktcorrecties van 10% of meer in de S&P tot aanhoudende bearmarkten? Niet vaak, zo blijkt. Wat wel vaker voorkomt zijn korte periodes met pullbacks van 5% tot 10%. Dat is natuurlijk nooit fijn, maar tussen 1954 en 2024 kwam een daling van 5% gemiddeld twee keer per jaar voor, terwijl er gemiddeld elke 18 maanden een correctie van 10% of meer plaatsvond. En ook al komen dalingen in de loop van het jaar wel vaker voor, het goede nieuws is dat de index in de afgelopen 49 kalenderjaren 37 keer afsloot met een positief rendement.

 

3. Bearmarkten duren relatief kort

 

Door op de lange termijn te focussen, kunnen beleggers bearmarkten in perspectief plaatsen. Tussen 1 januari 1950 en 31 december 2024 daalde de S&P 500 11 keer met 20% of meer. En ook al was een daling van de bearmarkt met gemiddeld 33% op jaarbasis dan misschien even slikken, het mislopen van een rendement van gemiddeld 265% van de bullmarkt zou veel erger zijn geweest.

 

Bearmarkten duren doorgaans ook veel korter dan bullmarkten. De gemiddelde duur van een bearmarkt is 12 maanden. Dat voelt misschien als een eeuwigheid, maar het valt in het niet in vergelijking met de 67 maanden gemiddeld van bullmarkt, wat nog eens aangeeft dat het weinig zinvol is om te proberen om de markt te timen.

Een focus op de lange termijn biedt perspectief

Bronnen: Capital Group, RIMES, Standard & Poor's. Per 31 december 2024. De bullmarkt die begon in 2022 is nog steeds gaande per 31 december 2024, en is niet opgenomen in de berekeningen voor de gemiddelde bullmarkt. Er is sprake van een bearmarkt als de S&P 500 van piek tot dieptepunt een koersdaling van 20% of meer vertoont. In alle andere periodes spreken we van een bullmarkt. Rendementen weergegeven op een logaritmische schaal.

De meeste bearmarkten vallen samen met een recessie, die ook relatief zelden voorkomt. Als er geen recessie is, kan een groeiende economie nog steeds de winstgroei van bedrijven stimuleren, wat weer gunstig is voor de aandelenkoersen. Marktdalingen zonder recessie duren meestal korter dan dalingen tijdens een recessie, namelijk zo'n zes maanden versus 17 maanden.

 

Het is lastig om te voorspellen wanneer er weer een recessie komt. Veel beleggers zetten zich bijvoorbeeld schrap voor een recessie toen de Federal Reserve in 2022 de rente verhoogde om de torenhoge inflatie te bestrijden. De Amerikaanse economie groeide daarentegen en de markten boekten in 2023 en 2024 tweecijferige winsten.

 

In het huidige klimaat is het risico op een recessie groter door de hoge tarieven. De onzekerheid over het beleid zorgt ervoor dat bedrijven hun investeringen en het aantrekken van personeel opschorten en dat consumenten minder besteden. Maar de economie heeft al eerder voor verrassingen gezorgd en het is nog te vroeg om te zeggen of er op grote schaal banen verloren zullen gaan, iets wat kenmerkend is voor een recessie.

 

4. Obligaties kunnen voor evenwicht zorgen als dat echt nodig is

 

Als de economische groei vertraagt, doen obligaties het vaak het beste. Daarom zijn hoogwaardige obligatiefondsen vaak de basis van een klassieke portefeuille van 60% aandelen en 40% obligaties. Hoewel de precieze toewijzing kan variëren, is een gediversifieerde portefeuille bedoeld om aantrekkelijke rendementen te genereren en tegelijkertijd risico's te minimaliseren.

 

Obligaties stijgen vaak als aandelen dalen en dat is tot dusverre dit jaar ook het geval. Obligaties zijn tot 15 april 2025 op jaarbasis met 1,88% gestegen, waar de S&P 500 Index een daling van 7,89% liet zien. De uitzondering was 2022, toen aandelen en obligaties beide fors daalden toen de inflatie toenam en de rente door de Fed in rap tempo werd verhoogd.

 

De markten houden rekening met renteverlagingen dit jaar en anticiperen op een vertraging van de economie als gevolg van de tarieven. De Fed staat voor de uitdagende taak om hiervoor passend beleid te formuleren. De bank moet een evenwicht vinden tussen het zorgpunt van enerzijds arbeidsmarkt en groei en anderzijds potentiële inflatiedruk.

 

Toch gingen in tijden van economische neergang de rentetarieven meestal omlaag, waardoor het rendement van kernobligatiefondsen in deze periodes, zoals aangegeven in de Bloomberg US Aggregate Bond Index, juist kon stijgen. Obligaties kunnen diversificatie bieden bij een daling van de aandelenmarkt, omdat hun koers gewoonlijk stijgt als het rendement daalt.

 

Omdat obligaties tegenwoordig een aantrekkelijk inkomstenpotentieel bieden, is het voor beleggers bovendien mogelijk om minder risico te nemen met hoogwaardige obligaties zonder concessies te doen aan het beoogde rendement.

Obligaties kunnen opnieuw voor diversificatie zorgen bij een sell-off van aandelen

Bronnen: Capital Group, Morningstar, Bloomberg. Gegevens per 31 maart 2025. Voor de correcties op de aandelenmarkt tussen 2010 en 2023 werden de cijfers voor de S&P 500 Index en Bloomberg U.S. Aggregate Index berekend aan de hand van het gemiddelde cumulatieve rendement van de indexen. De correcties zijn gebaseerd op koersdalingen van 10% of meer (zonder herbelegde dividenden) in de S&P 500 met ten minste 75% herstel. De rendementen zijn gebaseerd op de totaalrendementen. De meest recente correctie begon op 19 februari 2025 en is nog steeds gaande.

 

5. Op koers blijven is lonend gebleken voor langetermijnbeleggers

 

Als de markten volatiel zijn, is de verleiding groot om iets te doen. Als markten en emoties in een neerwaartse spiraal terechtkomen, is het advies om op koers te blijven weinig geruststellend. Maar vaak is het het beste om helemaal niets te doen.

 

In de onderstaande grafiek ziet u twee perspectieven op een en dezelfde periode van 10 jaar die eindigt in 2024. De eerste kortetermijnweergave toont maandelijkse schommelingen in de markt, met als dramatisch dieptepunt de daling van 12% in maart 2020 toen de wereld in de ban was van de pandemie en de hele economie tot stilstand kwam.

 

De tweede langetermijnweergave is die van een hypothetische belegging van USD 10.000 in hetzelfde tijdsbestek. Als u de hele periode was blijven beleggen en de ups en downs van de pandemie had uitgezeten, zou deze belegging meer dan verdrievoudigd zijn tot USD 34.254.

Een en dezelfde belegging, op twee manieren bekeken, levert een heel ander beeld op.

Bron: Standard & Poor's. Het kortetermijnbeeld is een weergave van de S&P 500 Index met maandelijkse rendementspercentages van 31 december 2014 tot en met 31 december 2024. Langetermijnbeeld weergegeven door een hypothetische belegging van USD 10.000 in dezelfde index in dezelfde periode, waarbij wordt uitgegaan van rendementen van één jaar.

Wat kunnen we hieruit leren? Marktdalingen zijn soms pijnlijk, maar in plaats van te proberen de markt te timen, doen beleggers er verstandig aan om op koers te blijven. Om de marktvolatiliteit te kunnen weerstaan, doen ze er goed aan om te spreiden over aandelen en obligaties en om regelmatig hun risicotolerantie voor een verhoogde volatiliteit onder de loep te nemen. Hoewel het misschien voelt alsof het nu allemaal anders is, hebben markten door de geschiedenis heen altijd blijk gegeven van veerkracht in tijden van oorlogen, pandemieën en andere crises.

Onze nieuwste inzichten

Macro in het kort: Tien gesprekspunten over Japan voor 2026 en daarna
Vooruitlopen op de curve: Economische convergentie en wat dit kan betekenen voor obligatiebeleggers
Made in America maakt een comeback
Drie beleggingsmogelijkheden in een gefragmenteerde wereld
Zitten we in een AI-bubbel?
Beleggen in onstuitbare trends
Resultaten uit het verleden zijn niet indicatief voor de toekomst. Het is niet mogelijk om direct te beleggen in een index, die niet wordt beheerd. De waarde van de beleggingen en de inkomsten daaruit kunnen zowel stijgen als dalen en u kunt uw belegde vermogen geheel of gedeeltelijk verliezen. Deze informatie is niet bedoeld als beleggings-, fiscaal of ander advies, noch als een aansporing tot het kopen of verkopen van effecten.
 
Verklaringen die worden toegeschreven aan een persoon verwoorden de mening van die persoon op het moment van publicatie en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs de mening van Capital Group of haar dochterondernemingen. Alle informatie is per de aangegeven datum, tenzij anders vermeld. Sommige informatie kan van derden afkomstig zijn en als zodanig kan de betrouwbaarheid van die informatie kan niet worden gegarandeerd.
 
Capital Group heeft vermogensbeheer ondergebracht bij drie beleggingsteams. Deze teams nemen onafhankelijk van elkaar beslissingen over beleggingen en stemvolmachten. Onze fixed income specialisten doen voor de hele Capital-organisatie onderzoek naar vastrentende producten en beleggen daarin. Voor aandelen handelen ze echter uitsluitend namens een van de drie equity-beleggingsteams.